موتور دیزل چیست؟
به موتورهایی که بدون نیاز به جرقه الکتریکی توانایی اشتعال ( شعله ور کردن ماده سوختنی ) را دارند موتور دیزل میگویند. موتور دیزل برای احتراق از شیوه بالا بردن دما استفاده میکندو هم چنین موتوربرق دیزلی منبع الکتریکی ورودی به دیزل ژنراتور است.
برای بالا رفتن حرارت به قطعات مختلفی نیاز است که هر کدام از این قطعات موتور دیزل دارای وظیفه خاصی میباشند. به این نحو ه دمای محفظه احتراق را بسیار زیاد می نمایند و پس از اینکه دما به اندازه کافی بالا در این زمان ماده سوختنی را به هوا تزریق می کنند.
موتورهای دیزلی در کامیون های باری، تراکتورها، لوکوموتیوهاو نیز کشتی ها استفاده میشوند. تعداد کمی از خودروهای سواری نیز با موتور دیزلی کار میکنند.
مخترع موتور دیزل رودولف دیزل است که اولین موتور دیزلی را در یال 1893 میلادی ساخته و به نام او نیز ثبت شده است.
کامیون داران و اشخاصی که با این ماشین ها سرو کار دارند باید قسمت های اصلی موتور دیزل را بشناسند و با عملکرد آنها آشنا باشند تا در مواقع اضطراری بدانند که چه کاری انجام دهند.
پس هر راننده ای باید قطعات اصلی موتور دیزل را حداقل در حالت کلی بشناسد، تا اگر مشکلی پیش بیاید، احتمال بروز مشکل و منشاء آن را حدس زده و تشخیص دهد. چرا که در صورت بروز مشکل حاد، شاید کل موتور نیاز به تعویض داشته باشد.
نحوه کار موتور دیزلی ومقایسه آن با موتور بنزینی
برای درک نحوه کار و عملکرد موتورهای دیزلی، مقایسه و دانستن تفاوت بین موتوردیزلی و بنزینی مفید است. تفاوت های اصلی بین یک موتور بنزینی و دیزلی عبارتند ا:
– موتور بنزینی مخلوطی از گاز و هوا را میگیرد، فشرده میکندد و با جرقه ای ترکیب حصل را مشتعل میکند ولی موتور دیزلی هوا را میگیرد، آن را فشرده کرده و سپس سوخت به هوای فشرده تزریق میشود. موتورهای دیزلی شمع ندارند و گرمای هوای فشرده، سوخت را خود به خود مشتعل میکند.
– نسبت تراکم یا فشرده سازی در موتورهای بنزینی 8:1 تا 12:1 میباشد، در حالی که این نسبت در موتورهای دیزلی 14:1 و حداکثر 25:1 هستند. میدانیم که نسبت تراکم بالاتر موتور دیزل مساوی است با راندمان بهتر .
– در صورتیکه در موتورهای بنزینی از کاربراتور استفاده شود، در آن هوا و سوخت قبل از ورود هوا به سیلندر مخلوط میشوند. در سیستم های انژکتوری نیز تزریق سوخت درست قبل از مکش و خارج از سیلندر انجام میشود. در این حالت، در یک موتور بنزینی، تمام سوخت در طول کورس مکش وارد سیلندر شده و سپس متراکم میشود. تراکم ترکیب سوخت و هوا، خود به خود مشتعل میشود و باعث ضربه خواهد شد. در موتورهای دیزل از تزریق مستقیم سوخت استفاده میشود، یعنی سوخت دیزلی به صورت مستقیم به سیلندر تزریق میشود. با توجه به این که موتور دیزل فقط هوا را فشرده میکند، نسبت تراکم میتواند بالاتر باشد.
قطعات و اجزای موتور دیزل و وظایف آنها:
پمپ انژکتور: وظیفه تنظیم میزان سوخت و فشار مورد نیاز جهت پراکننش سوخت را بر عهده دارد.
انژکتور: کاربرد آن باعث پودری شدن سوخت و به ترکیب بهتر سوخت با هوا کمک میکند.
فیلتر سوخت: باعث فیلتر شدن و پاکسازی سوخت شده و از آسیب رساندن به اجزای موتور دیزل جلوگیری میکند.
لوله های سوخت : این لوله ها میایست در برابر فشار سوخت و حرارت مقاوم باشند تا بتوانند سوخت را به درستی از باک به موتور انتقال دهند.
توربو شارژ: این وسیله هوای ورودی به سیلندر را افزایش می دهد و موجب بالا بردن راندمان موتور دیزل میشود.
سیستم های برق رسانی: شامل دینام، ترمو استارت، شمع، کوئل و سیم کشی و چراغ های هشدار میشوند و وظیفه انتقال برق به اجزای مختلف موتور را دارند.
سیستم خنک کننده موتور دیزل: شامل قطعاتی نظیر رادیاتور، شلنگ آب و وانر پمپ میشود و وظیفه انتقال حرارت موتور دیزل به بیرون را دارا میباشد.
قطعات داخلی و اسکلت موتور دیزل : شامل سیلندر، سر سیلندر، بوش ها، پیستون، رینگ، دنده ها، سوپاپ ها، پمپ روغن یا اویل پمپ، رادیاتور، تسمه پروانه ، ترموستات، لوله های آب، سیستم های ورودهوا و خروج دود، سیستم های کمکی، شاسی فولادی نگهدارنده موتور دیزل.